Mt 22, 15-21
0. TESTUA (irakurri parabola osoa).
Farisuek elkar hartu zuten, Jesusi galdera bat eginez tranpa jartzeko.Beraz, ikasle batzuk bidali zizkio ten, Herodesen alderdikoekin, zera galdetzera: “Maisu, badakigu egiazale zarela eta Jainkoaren bidea behar bezala irakasten duzula; inoren zeresanak ez dizu axolarik, ez baitiozu begiratzen gizakiaren itxurari. Emaguzu, bada, zeure iritzia: zilegi al da Zesarri zerga ordaintzea, bai ala ez?”
Haien maltzurkeria igarriz, hauxe esan zien Jesusek:“Zergatik zatozkidate zirika, itxurazaleok? Ea, erakutsi zerga-txanpona!” Haiek denario bat aurkeztu zioten. Jesusek: “Norenak dira irudi eta izen hauek?”. “Zesarrenak” erantzun zioten. Jesusek, orduan: “Eman, bada, Zesarrena Zesarri eta Jainko-arena Jainkoari!”
1. EGOERA. Testuaren azalpen laburra.
Berriro ere Tenpluko lautadan. Alde batetik, fariseuak datoz, abertzale juduak, eta, bestetik, hero-diarrak, abertzale erromatarrak. Galdera: zilegi al da Zesarri zerga ordaintzea, bai ala ez? Ordain-tzen dugu ala ez? Ez dago ihesbide handirik: ezetz esaten badu, esamesarekin Herodesengana joate- ko herodiarrak daude; baietz esaten badu, atzerriko botereari saldutakoa da. Eta entzuten dion herri arengandik urrun geratzen da. Hala ere, badirudi batzuek zein besteek zergak ordaintzen zituztela, batzuek Erromarekin arazorik ez izateagatik eta beste batzuek Inperioarekin harreman onak zituzte lako (JL Sicre).
Jesusen erantzuna: “Emadazue txanpon bat.” Badaki haiek badituztela txanpon horiek.”Norena da iru di hau?” ‘Zesarrena’ erantzuten diote. “Beraz, emaiozue Zesarri berea dena“.Jesus guztiek onartutako da tu erreal batetik abiatzen da: erregeak edo Zesarrek boterea du bere txanpona erabiltzen den tokirai no (kasu honetan Zesarren irudia duen denarioa, berak jaulkitzen baitu).Horrexegatik da bere jabea. Beraz,badirudi Jesusek zera esaten duela: hau, zuen ustez, garrantzitsua bada ere, ez da lehena.
Benetan garrantzitsua hauxe da:”Eta Jainkoari Jainkoarena dena.” Jesusi ordaintzeko ala ez ordaintze ko zilegitasuna baino gauza garrantzitsuagoak interesatzen zaizkio. Jainkoaren gauzak interesatzen zaizkio. Zer da Jainkoarena? Gizakien eguneroko bizitzan eragin handia duten gauzak, hau da, Jain koaren Erreinua ezkontza bat bezala ulertzea eta bere praktika,alegia,guztientzako leku egiten duen Herria, bide bazterrean botata geratzen ziren bere herriko pertsonentzat, umezurtzarentzat eta (hots andiko txiroen eredua den) alargunarentzat. Jesusek, dirudienez, kultura, kulturaren sustraiak, jarre rak eta bizimoduak, balioak eta gizarte bat errotzen deneko guztia ebanjelizatzea deitzen duguna le henesten duela dirudi. Horixe da benetan garrantzitsuena, baldin eta gizarte baten Absolutua Maita sun errukiorra eta lagunkoia bada.
2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.
Kokaeraren bila gabiltza… ez oso artega ez oso eroso. Oinpeak zoruaren arrimuan. Sorbalda zuzen.
– Eta arnasa hartzen dugu behin baino gehiagotan arnasgora sakonak eginez. Arnasketak (itotzen gaituzten) pentsamenduetatik irteten laguntzen digu eta orainaldian zentratzen gaitu. Arnasketak bizi-erritmoarekin ko- nektatzen laguntzen digu. Bizirik mantentzen gaituena da. Arnasa hartzen jarraitzen dugu eta lasaituz goaz. Gure kezketatik distantzia hartzen dugu.
– Arnasa hartzean, gure barneko gune horretara sartzen gara, non bakean aurkitzen garen, non geure burua-rekin topo egiten dugun… eta bertan bizi eta gainditzen gaituen Ongiarekin ere topo egiten dugun, gure Bizi Iturriarekin. Gure isiltasun-gunea aurkituz goaz. Arnasa hartzen jarraitzen dugu. Isiltasuna ez da zaratarik eza, egorik (nirik) eza baizik.
Testua kontenplatzera pasa baino lehen, bi jarrera hauek prestatzen ditugu: konfiantza (ni eramaten uzten diot Jaunari, Bere eskuetan jartzen naizela) eta jarduna edo dedikazioa
3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.
Gertaldian kokatzen naiz, bertan banengo bezala. Jesusen ondoan nago, Tenpluan, irakasten den lekuan eta jendez inguratuak. Bat-batean, taldetxo bat hurbiltzen da, aurpegia ematen ez duten bes-te pertsona arduratsu batzuek (fariseuek, saduzearrek) prestatutako galdera batekin: “Badakigu zuk beti egia esaten duzula, benetan Jainkoak agintzen duen bezala bizitzen irakasten duzula eta ez duzula zure bu rua jendeak esaten duenak eramaten uzten. Emaguzu, bada, zure iritzia: Zesarri zergak ordaintzera behartuta al gaude ala ez?” Oso galdera gaiztoa da, busti edo inplikatu egin behar da. Eztabaidatutako gaia da, herria gogorki banatzen duena. Izututa geratzen naiz, Jesusekin zer gertatuko zain.
Jesusekin eta Hamabiekin jarraitzen dut eta “Itxurazaleok, zergatik tentatzen nauzue?” entzuten diot, talde ezberdinak ados jartzen ez ziren galdera baita. Eta bere erantzunak zatiketa gehiago eragin le-zake. Zeren, adibidez, zeloteek zioten atzerritarren nagusitasuna bateraezina zela Israelen gaineko Jainkoaren Erregetzarekin. Beraz, biztanleria zergak ez ordaintzera behartzen zuten. Eta Jesusen tal-dean, Simon zelotea zen. Beldurra eragiten duten egoera larriei eusteko gaitasuna eskatzen dut, eta irauteko eta ihes ez egiteko gaitasuna. Jesus, holako egoeretan bertan egoteko gaitasuna eskatzen dizut.
Eta, gainera, fariseuen eta herodiarren aldekoak daudela konturatzen naiz, eta “Zesarri Zesarrena dena” entzuten diot Jesusi, zeren txanpona jaulkitzen zuena haren jabea baitzen. Betiko egiten den isiltasuna dago eta berriro entzuten diot “Jainkoari Jainkoarena dena“, eta ohartzen naiz askotan gure esku dagoena egiteaz gabetzen gaituela zatikatzen gaituen ideologiak (erromatar inperialismoak, juduen abertzaletasunak): “Gosez dagoenari jaten ematea, erromesari ostatua, biluzik dagoena janztea…” errukia nahi dut eta ez sakrifizioak” ibilbidea praktikatzea. Eta aldaketa hau neureganatzeko denbora hartzen dut.
4. JESUS ETA BIOK.
Jesusek niri ere begiratzen dit, neurekin egon nahian. “Ezpataren eta hormaren artean jartzen nauten eta kostatzen zaizkidan egoera horiek” azaltzen dizkiot. Egoten ikastea eskatzen diot, gataz- ketatik ihes ez egitea. Deskalifikatzen gaituena esanaraztea nahi duten uneetan egoten jakiteko ar-tea ikastea eskatzen diot, eta konfiantza eskatzen dut. Jainkoak argituko gaitu.
Jesusek egiteko moduetatik ikasten dut. Jesusi erantzun bat eskatzen diotela ikusten dut, baina, al di berean, berak ere zerbait eskatzen die, beraiek erabiltzen duten txanpon bat. Gainera, bere denbo ra hartzen du. “Norena da irudi hau? Erantzun zioten: Zesarrena. Bada, eman Zesarri Zesarrena dena, eta Jainkoari Jainkoarena dena.” Zesarri bere txanpona, baina Jainkoari, Abbari, Berari lotuak, bere seme-alabekiko errukia. Entzun egiten dut eta ikasi. Espiritu-argitasuna eskatzen dut gatazketan horrela kokatu ahal izateko nire burua.
Jesusekin egoteko aukera hau aprobetxatzen dut zera eskatzeko: “Gizaki oro duintasun berdi-naz sentitu nahi dut, berdintasun-apustuak egin nahi ditut, adibidez: oinarrizko errenta unibertsala, erantzukizunaren araberako soldata antzekoak eta orekatuak…” Gainera, zergei dagokienez,honako hau esaten diot: “Zein ona litzatekeen zerga-harmonizazioa eremu zabal batean, Europan adibidez, paradisu fiskalak (ustelduen babeslekuak) desagertzearen alde berdintasunean eta adostasunean ira bazten joateko.”Entzun egiten dit eta zera esaten: ” Bizi zaitez egiaz eta buru-argitasunez haurrideta suna bilatzen duzuenoi jartzen dizkizueten engainuak ezagutzeko.” Denbora hartzen dut eta eskatu egiten diot.
5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.
Otoitzean bizi izandakoa jasotzen dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot… edo eskerrak ematen… begirunekeinuaz (eskuak elkartuz), eskerroneko keinuaz (eskuak irekiz) edo onarpenkeinuaz (gurutzearen zeinuaz)… Eta nire tokira ari naiz itzultzen. Hankak lasaitzen ditut, eskuak irekitzen, begiak zabaltzen… Horrela amaitzen dut: Aitaren eta Semearen eta Espiritu Santuaren izenean.
Amen
